Test wzorców uzależnienia od miłości
(listy nałogowych zachowań dla pięciu wzorców uzależnienia od miłości, pochodzące z książki Eugenii Herzyk „Nałogowa miłość”, wyd. Świat Książki, 2011)
Wzorzec to sposób, w jaki uzależnienie realizowane jest w życiu osoby nim dotkniętej, określony zbiór zachowań. W przypadku alkoholizmu wzorcem jest codzienne picie w samotności dwóch drinków albo upijanie się co tydzień na imprezach aż do „urwania filmu”.
W przypadku uzależnienia od miłości najpowszechniejsze wzorce to:
– wzorzec miłości obsesyjnej,
– wzorzec współuzależnienia,
– wzorzec zauroczeń i fantazjowania,
– wzorzec współistniejącego seksoholizmu,
– wzorzec miłości ambiwalentnej.
Poniżej przedstawione są typowe zachowania dla każdego wzorca – listy te nie wyczerpują wszystkich możliwości zachowań. Istnieją też wzorce mieszane, możliwe jest również, że w relacji z tym samym mężczyzną kobieta zmienia wzorce na różnych etapach jej rozwoju albo że stosuje różne wzorce w zależności od tego, z jakim mężczyzną się zwiąże. W ramach wzorca może korzystać tylko z jednego zachowania, z kilku lub ze wszystkich.
Nałogowe zachowania przy wzorcu miłości obsesyjnej
– Trwanie w relacji z mężczyzną pomimo dotkliwych cierpień, które ta relacja przynosi (przemoc fizyczna i/lub psychiczna, upokorzenia, wyzwiska, lekceważenie, agresja, chłód, obojętność, zrywanie przez niego kontaktu, nieprzewidywalność jego zachowań, wybuchy zazdrości, kłamstwa, zdrady, flirty z innymi kobietami, nałogi, egocentryzm, brak zainteresowania potrzebami kobiety i nierespektowanie przez niego jej granic), dokładanie coraz większych starań w budowanie relacji, mimo że mężczyzna od niej wyraźnie ucieka.
– Ustawiczne kontrolowanie mężczyzny poprzez częste telefonowanie czy wysyłanie SMSów, sprawdzanie jego kieszeni, telefonu, skrzynki mailowej, portali społecznościowych i randkowych, na których ma profil, niezapowiedziane wizyty u niego w domu lub w miejscu pracy, szpiegowanie, obserwacja jego zachowań, gdy jesteście w towarzystwie, wieczna czujność.
– Agresywne zachowania wobec mężczyzny lub innych osób (na przykład jego kochanki) albo wobec siebie samej.
– Uporczywe, obsesyjne myśli na temat mężczyzny, zarówno gdy relacja trwa, jak i po jej zakończeniu – przypominanie miłych spędzonych wspólnie chwil, rozpamiętywanie sytuacji i zdarzeń z jego udziałem, natarczywa chęć zrozumienia jego zachowań, zastanawianie się, co aktualnie robi, z kim jest, piekąca zazdrość na myśl, że może być z inną, wymyślanie sposobów zemsty, wyobrażanie sobie, że znów jesteście szczęśliwi razem, życie nadzieją, że to nastąpi, niemożność zerwania emocjonalnych więzów z nim po rozstaniu i skupienia się na teraźniejszości i przyszłości, przekonanie, że nadal was coś łączy.
– Ciągłe wyczekiwanie na sygnał od obiektu swojej obsesji – nierozstawanie się z telefonem komórkowym, ciągłe sprawdzanie komunikatorów i portali społecznościowych, narastająca frustracja z powodu braku jego odpowiedzi, rezygnowanie z różnych aktywności, bo może się odezwie, bycie gotową na każde jego skinienie.
– Pielęgnowanie pamiątek po rozstaniu z mężczyzną: słuchanie waszych ulubionych piosenek, przeglądanie zdjęć, czytanie maili i wiadomości od niego, nierozstawanie się z prezentami, powracanie do wspólnych miejsc, śledzenie jego profilu na portalach społecznościowych, poszukiwanie śladów po nim w Internecie.
Nałogowe zachowania przy wzorcu współuzależnienia
– Podejmowanie różnych działań z chęci zasłużenia na miłość mężczyzny (przejęcie wszystkich obowiązków domowych, stawianie jego potrzeb na pierwszym miejscu przed własnymi).
– Nadmierna troska o partnera, ratowanie go z opresji, przejmowanie na siebie obowiązku rozwiązywania wspólnych problemów, robienie za partnera tego, co mógłby zrobić sam, angażowanie się w rozwój jego kariery.
– Unikanie trudnych tematów dla świętego spokoju, blokowanie własnych emocji, niewyrażanie własnego zdania.
– Szybkie wybaczanie jego nielojalności, kłamstw, zdrad, niewłaściwego zachowania z lęku przed rozstaniem, nieumiejętność stawiania własnych granic, sprzeciwiania się, mówienia „nie”.
– Przejęcie systemu wartości mężczyzny i jego poglądów, uznawanie jego zdania (także na swój temat) za obiektywną prawdę.
– Nadwrażliwość na krytykę ze strony mężczyzny, dostosowywanie swojego wyglądu, zachowań, stylu życia do jego oczekiwań, nieustanna chęć sprawiania, aby był zadowolony.
– Wieczne oczekiwanie pochwał i dowodów miłości ze strony mężczyzny.
– Jeśli mężczyzna jest uzależniony, skupienie uwagi na jego nałogu (kontrola jego nałogowych zachowań, wynajdywanie literatury, terapeutów, przekonywanie go prośbą lub groźbą, by podjął leczenie, pilnowanie jego abstynencji).
– Podejmowanie wysiłku zmieniania nieodpowiednich w odczuciu kobiety zachowań mężczyzny albo trwanie w przekonaniu, że jej miłość go zmieni, chęć „naprawienia” mężczyzny zamiast postawienia swoich granic.
– Nieumiejętność przeżywania radości i szczęścia bez mężczyzny lub kiedy on jest nieszczęśliwy, smutny bądź zły, chęć spędzania z nim każdej wolnej chwili, niepozwalanie mu na jakąkolwiek samodzielną aktywność.
– Trudność w samodzielnym podejmowaniu przez kobietę jakichkolwiek działań, rezygnacja z własnych znajomości i zainteresowań
– Obwinianie mężczyzny za swoje nieszczęście przed sobą oraz innymi, wejście w rolę biedactwa, któremu należy się współczucie, a jednocześnie niepodejmowanie prób zmiany swojego losu.
– W odpowiedzi na pytanie: ”Co u ciebie słychać?” relacjonowanie znajomym faktów z życia mężczyzny, zamiast z własnego.
Nałogowe zachowania przy wzorcu zauroczeń i fantazjowania
– Zakochiwanie się od pierwszego wejrzenia, fantazjowanie o wspólnym życiu, domu, dzieciach już po krótkiej znajomości.
– Wyrabianie sobie opinii na temat nowo poznanego mężczyzny na podstawie wyobrażeń, a nie faktów, wypieranie niewygodnej prawdy, zastępowanie ją iluzją, myślenie życzeniowe.
– Utożsamianie „motyli w brzuchu” związanych z popędem seksualnym z „prawdziwą” miłością, hołdowanie mitowi o dwóch połówkach.
– Wchodzenie w relacje z mężczyznami żonatymi albo związanymi z innymi kobietami.
– Długotrwałe utrzymywanie relacji z mężczyzną na odległość, z przekonaniem, że jest to związek.
– Poszukiwanie partnera przez internet, nawiązywanie i podtrzymywanie internetowych kontaktów z mężczyznami z nadzieją na stworzenie związku, mimo że nie ma ku temu żadnych podstaw.
– Zdradzanie stałego partnera pod wpływem impulsu, „zakochania się” w kimś innym.
– Utrzymywanie kliku relacji z mężczyznami naraz albo szybkie zastępowanie jednej relacji następną.
– Poszukiwanie męskiej adoracji, flirtowanie i romansowanie, utrzymywanie relacji z mężczyzną w nieokreśloności i zawieszeniu.
– Utrzymywanie relacji z mężczyzną w tajemnicy przed innymi.
– Traktowanie mężczyzn wyłącznie w kontekście ich seksualności, a nie po prostu jak ludzi innej płci, niemożliwość nawiązywania z nimi przyjaźni.
– Tęsknota za byłymi partnerami, fantazjowanie na ich temat.
Nałogowe zachowania przy wzorcu współistniejącego seksoholizmu
– Traktowanie mężczyzn przedmiotowo, jak seksualne obiekty, oddzielenie seksu od uczuć.
– Poszukiwanie na imprezach seksualnego obiektu – ocena mężczyzn wyłącznie pod kątem ich atrakcyjności fizycznej.
– Szybkie podejmowanie zachowań o charakterze seksualnym z nowo poznanymi mężczyznami (od pocałunków począwszy na pójściu do łóżka skończywszy).
– Utrzymywanie relacji z mężczyzną lub mężczyznami, w których jedyną wspólną aktywnością jest seks.
– Poszukiwanie w seksie odurzenia albo ucieczki od depresji i nudy, wchodzenie w ryzykowne zachowania seksualne.
– Znajdowanie partnerów seksualnych w internecie, cyberseks, swingowanie (seks grupowy).
– Utrata kontroli nad swoimi seksualnymi zachowaniami, niemożliwość powiedzenia „stop” w chwili podniecenia seksualnego.
Nałogowe zachowania przy wzorcu miłości ambiwalentnej
– Utrzymywanie mężczyzny na dystans, unikanie emocjonalnej bliskości i zaangażowania w związek, nieskładanie wiążących deklaracji lub wycofywanie się z nich.
– Częste rozstania i powroty.
– Zrywanie związku z powodu poczucia osaczenia i utraty wolności, gdy mężczyzna po prostu dąży do budowania bliskości i angażuje się w związek, oraz pogoń za mężczyzną, gdy ten ze związku się wycofuje.
– Zainteresowanie mężczyznami trudnymi do zdobycia i niedostępnymi, uznawanie tych chętnych do nawiązania relacji i dostępnych za nudnych.
– Stosowanie różnych manipulacji w relacjach z mężczyznami aby zyskać poczucie władzy nad nimi.