cykl warsztatów

MECHANIZMY OBRONNE
co dają, co zabierają?

terminy: 13 stycznia, 10 lutego, 17 marca, 21 kwietnia, 19 maja 2023 r.
godz. 16.30 – 20.30

miejsce: Ośrodek Kobiece Serca,
Warszawa, ul. Nowiniarska 8/3

prowadząca: Eugenia Herzyk
psychoterapeutka

cena za warsztat: 150 zł

Warunkiem rezerwacji miejsca na warsztacie jest zapłata kwoty 150 zł przelewem na konto Kobiece Serca 63 1090 1665 0000 0001 4692 3816.  Po zapłacie prosimy o poinformowanie nas o tym mailowo na adres kobieceserca@home.pl – zwrotnie prześlemy potwierdzenie rezerwacji.

 „Kiedy na drugim roku omawialiśmy funkcjonowanie mechanizmów obronnych i odkrywaliśmy z podziwem potęgę tej części naszej psychiki – zaczynaliśmy rozumieć, że gdyby nie istniały racjonalizacja, sublimacja, wyparcie, te wszystkie sztuczki, którymi raczymy samych siebie, że gdyby można było spojrzeć na świat bez żadnej ochrony, uczciwie i odważnie – pękłyby nam serca. Dowiedzieliśmy się na tych studiach, że jesteśmy zbudowani z obron, z tarcz i zbroi, jesteśmy miastami, których architektura sprowadza się do murów, baszt, fortyfikacji – państwami bunkrów” (Olga Tokarczuk, „Bieguni”)

Mechanizmy obronne to termin wywodzący się z freudowskiej psychoanalizy, obejmujący strategie psychiczne stosowane przez ego do obrony przed codziennie pojawiającymi się konfliktami między domagającymi się wyrażenia impulsami id a żądaniami superego by je odrzucić. W teorii psychoanalitycznej uznaje się, że mechanizmy te mają zasadnicze znaczenie dla psychologicznego radzenia sobie przez jednostkę z potężnymi konfliktami wewnętrznymi. Dzięki ich stosowaniu człowiek jest w stanie zachować korzystny obraz samego siebie i podtrzymywać akceptowalny obraz własnej osoby w oczach innych (według „Psychologia i życie” R.J. Gerrig, P.G. Zimbardo).

W szerokim znaczeniu mechanizmy obronne to sposoby radzenia sobie z trudnymi emocjami – lękiem, smutkiem, złością. Podobnie, jak stosowanie regulatorów (substancje psychoaktywne, zachowania), należą do sposobów ryzykownych. Choć rzeczywiście mogą przynieść krótkotrwałe korzyści, na dłuższą metę generują wymierne straty. Oto najważniejsze z nich:

– każda emocja niesie informacje o sytuacji, odcięcie się od emocji poprzez używanie mechanizmów obronnych uniemożliwia racjonalne korzystanie z tych informacji i podjęcie stosownych zachowań,

– jeśli rozwój osobisty utożsamiamy ze świadomym życiem, byciem w kontakcie ze sobą, czyli także ze swoimi emocjami, stosowanie mechanizmów obronnych blokuje ten rozwój,

– używanie mechanizmów obronnych do radzenia sobie z emocjami utrudnia lub wręcz uniemożliwia uczenie się sposobów bezpiecznych, czyli zarządzania emocjami,

– kiedy mechanizm obronny utrwali się jako nawyk, trudno się go pozbyć.

Ze względu na charakter mechanizmy obronne dzielimy na neurotyczne (osoba ma kontakt z rzeczywistością, ale celowo ją zniekształca) i psychotyczne (osoba nie ma kontaktu z rzeczywistością, żyje w alternatywnym świecie swoich fantazji). Mechanizmy obronne są siłą napędową  uzależnień, stanowią też szkielet osobowości człowieka, utrwalając różne jej niedojrzałe postaci (osobowość zależna, narcystyczna itp.).

W psychoterapii humanistycznej, której celem jest poszerzenie świadomości klienta, poznanie swoich mechanizmów obronnych ma kluczowe znaczenie. Mając świadomość ich stosowania – zarówno przez siebie, jak i osoby dookoła nas, budujemy lepszy kontakt ze sobą, z większą pewnością siebie funkcjonujemy w relacjach z innymi ludźmi i potrafimy zachować wierność rzeczywistości. Decyzja o rezygnacji z mechanizmów obronnych z uwagi na straty, jakie przynoszą, idzie w parze z otwartością na przeżywanie całego spektrum emocji w bezpieczny sposób z uwagi na dobrodziejstwa, jakie to przynosi.

W cyklu warsztatów, z których każdy jest samodzielną całością, przedstawię najważniejsze mechanizmy obronne i zaproszę do pracy poznawczej, polegającej na identyfikacji ich (bądź nie) u siebie. Uczestniczki będą miały przestrzeń na podzielenie się własnymi doświadczeniami, a także przyjrzenie się stratom, wywołanym przez stosowanie poszczególnych mechanizmów obronnych. W atmosferze empatii i wzajemnej akceptacji zgłębimy przyczyny ich stosowania, a także trudności, jakie towarzyszą rezygnacji z nich. Będzie też mowa, jak sobie z tymi trudnościami poradzić.

Warsztaty przeprowadzone będą w nurcie psychoterapii humanistycznej z wykorzystaniem narzędzi poznawczo-behawioralnych i psychodynamicznych.

warsztat pierwszy
13 stycznia 2023 r., godz. 16.30 – 20.30
Zaprzeczanie, tłumienie

warsztat drugi
10 lutego 2023 r., godz. 16.30 – 20.30
Projekcja, introjekcja

warsztat trzeci
17 marca 2023 r., godz. 16.30 – 20.30
Przeniesienie, idealizacja / dewaluacja

warsztat czwarty
21 kwietnia 2023 r., godz. 16.30 – 20.30
Regresja, fiksacja  

warsztat piąty
19 maja 2023 r., godz. 16.30 – 20.30
Intelektualizacja, racjonalizacja